Najważniejsze wyścigi kolarskie, które warto znać!

Wyścigi kolarskie to wydarzenia sportowe, które sprawdzają siłę mięśni, ducha oraz wytrzymałość zawodników. Wielokilometrowe odcinki o różnym stopniu trudności, strome podjazdy i niebezpieczne zjazdy wymagają od nich odwagi, i determinacji. Który z wyścigów kolarskich jest najbardziej prestiżowy, jaki międzynarodowy wyścig odbywa się w Polsce i kiedy w 2023 r. odbędą się najważniejsze z nich? Odpowiedzi szukajcie w dalszej części tekstu.

Kolarstwo to jeden z najstarszych współczesnych sportów. Występuje w kilku odmianach, którym przyglądaliśmy się w naszym wcześniejszym wpisie poświęconym tej dyscyplinie. Dziś skupimy się na kolarstwie szosowym – najpopularniejszej z nich. To właśnie z nią utożsamiane jest kolarstwo, a organizowane wydarzenia przyciągają najwięcej widzów – zarówno bezpośrednio na trasy, jak i przed telewizory i inne odbiorniki.

Wyścigi kolarskie – podział

Wyścigi kolarskie można podzielić na kilka kategorii. W kalendarzu kolarskim znajdują się wyścigi z tzw. Wielkiego Touru, wyścigi wieloetapowe oraz wyścigi jednodniowe. Oddzielną kategorię stanowią zawody Mistrzostw Świata w kolarstwie oraz te, rozgrywane na igrzyskach olimpijskich.

Mianem Wielkiego Touru (ang. Grand Tour) określane są tylko 3 największe wyścigi kolarskie – Tour de France, Giro d’Italia oraz Vuelta a España. Są to najbardziej prestiżowe wydarzenia, które przyciągają uwagę kibiców z całego świata.

Wyścigi wieloetapowe to zawody, które podobnie jak “wielka kolarska trójka” składają się z wielu wymagających etapów, jednak ich renoma nie jest aż tak duża, a historia tak długa.

Ostatnim typem są wyścigi jednodniowe. Na tego typu zawodach kolarze mają do przejechania zazwyczaj tylko jeden długi odcinek trasy. Wyścigi jednodniowe nazywane są też wyścigami klasycznymi.

UCI World Tour

UCI to Międzynarodowa Unia Kolarska, która sprawuje pieczę nad wszystkimi kolarskimi dyscyplinami – w tym nad kolarstwem szosowym. W 2011 r., w miejsce cyklu UCI ProTour, organizacja wprowadziła zawody z cyklu World Tour. Składają się one z najważniejszych wyścigów kolarskich – trójki Wielkiego Touru, wyścigów wieloetapowych oraz jednodniowych. Uczestnicy wydarzenia, zbierają punkty, które przyznawane są za wyniki poszczególnych wydarzeń. Na ich podstawie tworzony jest klasyfikacja UCI World Tour. W ubiegłym sezonie (2022) w cyklu znalazło się 31 wyścigów (początkowo było 35, jednak 4 odwołano).

Najbardziej prestiżowe wyścigi kolarskie

Do najbardziej prestiżowych wyścigów kolarskich należą bez wątpienia te z Grand Tour. Zawodów cieszących się dużą renomą jest jednak więcej. Przyjrzymy się bliżej najważniejszym z nich.

Tour de France

Tour de France to wyścig kolarski, który w 2023 r. będzie świętował swoje 120-lecie. Pierwsza edycja odbyła się już w 1903 r. Początki jego historii związane są nie tylko z rywalizacją sportową, ale też biznesową. Wyścig, który wystartował 5 lipca 1903 na przedmieściach Paryża, został zorganizowany jako odpowiedź szefa i założyciela czasopisma L’Auto – Henri’ego Desgrange’a – na wyścigi sponsorowane przez czasopisma Le Petit Journal i Le Vélo.

W Tour de France biorą udział najlepsze zespoły z najlepszymi kolarzami. Wyścig rozpoczyna się najczęściej na początku lipca i rozgrywany jest na terenie Francji. Czasami fragmenty trasy lub całe etapy przebiegają przez kraje ościenne. Trwający 3 tygodnie Tour de France znany jest ze swojej skali trudności. Zawodnicy w ciągu tego okresu mają do pokonania dystans sięgający 3,5 tys. km (w 1926 r. długość wynosiła rekordowe 5745 km). Trasy biegną zarówno po francuskich równinach, jak i przez Alpy oraz Pireneje.

Zawodnicy biorący udział w wyścigu rywalizują w kilku kategoriach. Żółtą koszulkę nosi lider całego wyścigu. Zielona koszulka symbolizuje lidera klasyfikacji sprinterskiej. Biała koszulka w duże czerwone grochy to koszulka lidera klasyfikacji górskiej, natomiast biała koszulka bez grochów, to koszulka najlepszego zawodnika poniżej 25 r.ż.

Giro d’Italia

Kolejnym z wielkiej trójki jest wyścig dookoła Włoch (czasami trasy i etapy przebiegają też przez inne kraje). Wyścig, podobnie jak Tour de France powstał z inicjatywy włoskiego czasopisma La Gazzetta dello Sport. Pierwsza edycja Giro d’Italia wystartowała w 1909 r. 13 maja 127 zawodników ruszyło spod mediolańskiego ronda Loreta w liczącą 2448 km trasę podzieloną na 8 etapów. Zawodnicy przejeżdżali m.in. przez Rzym, Neapol, Florencję i Turyn.

Dziś Giro d’Italia to wydarzenie, które przyciąga kolarską czołówkę. Swoją renomą nie ustępuje Tour de France, jednak z uwagi na niższy wiek, musi uznać wyższość francuskiego konkurenta. Wyścig dookoła Włoch uznawany jest przez zawodników za najpiękniejszy – głównie z uwagi na malownicze trasy biegnące przez różne rejony kraju.

Lider klasyfikacji generalnej jedzie w charakterystycznej różowej koszulce. Koszulkę koloru niebieskiego nosi na sobie lider klasyfikacji górskiej, białego – podobnie jak w Tour de France – klasyfikacji młodzieżowej, a koszulkę koloru fioletowego (cyklamenowego), nosi lider klasyfikacji punktowej.

Vuelta a España

Ostatnim z wielkiej trójki jest wyścig dookoła Hiszpanii, który jest najmłodszym z nich. Pierwsza Vuelta a España wystartowała bowiem dopiero w 1935 r. Na starcie stawiło się tylko 50 kolarzy, którzy do pokonania mieli 14 etapów o łącznej długości 3411 km. Podobnie jak wyścigi z Francji i Włoch, tak i za organizacją tzw. “Vuelty” stała gazeta – hiszpańska Informaciones.

Od 1955 r. Vuelta a España odbywa się co roku bez przerw. Organizatorzy zmienili jednak w latach 90. porę startu wyścigu z wiosny na jesień. Dzięki temu termin Vuelty nie koliduje już z terminem startującego w maju Giro d’Italia oraz wakacyjnym Tour de France. Biegnąca początkowo przez samą Hiszpanię pętla, z czasem zaczęła obejmować również tereny sąsiadujących krajów.

Podobnie jak w przypadku pozostałych wyścigów Grand Tour, tak i tu najlepsi zawodnicy wyróżniani są kolorami koszulek. Czerwoną nosi lider wyścigu, białą w niebieskie grochy lider klasyfikacji górskiej, zieloną prowadzący w klasyfikacji punktowej. Białą koszulkę przyznaje się zawodnikowi zajmującemu pierwsze miejsce w klasyfikacji kombinowanej, w której uwzględniane są miejsca z pozostałych klasyfikacji.

Tour de Pologne

Swoje miejsce w UCI World Tour ma też Polska. Do klasyfikacji cyklu zaliczany jest wynik zawodników biorących udział w Tour de Pologne.

Historia tego najważniejszego wyścigu kolarskiego w Polsce sięga okresu międzywojennego. W 1928 r., pod patronatem Prezydenta II RP – Ignacego Mościckiego – wystartował I Kolarski Bieg dookoła Polski. We wzorowany na swoim francuskim odpowiedniku wydarzeniu wzięło udział 71 zawodników. Podzielona na 8 etapów trasa biegła przez Poznań, Łódź, Rzeszów, Kraków, Lwów, Lublin i wracała do Warszawy, skąd wyścig wystartował. Uczestnicy pierwszego Tour de Pologne mieli do pokonania 1491 km.

Po wojnie w kraju, który znalazł się pod wpływem radzieckim, Tour de Pologne zszedł na drugi plan na rzecz promowanego przez ówczesne władze Wyścigu Pokoju. Dziś Bieg dookoła Polski ponownie przejął rolę lidera. Powrócił też do korzeni w przypadku długości trasy, która obecnie liczy ok. 1200 km (w 1953 r. trasa liczyła rekordowe 2311 km).

Wzorem swoich “starszych braci”, również Tour de Pologne przewidział koszulki, którymi wyróżnia się najlepszych zawodników w trakcie wyścigu. Żółta koszulka noszona jest przez lidera czasowej klasyfikacji indywidualnej, różowa przez lidera klasyfikacji górskiej, biała – zawodnika z pierwszego miejsca klasyfikacji punktowej. Na trasie Tour de Pologne można zobaczyć również zawodnika w granatowej koszulce, która przyznawana jest najlepszemu kolarzowi w klasyfikacji na najaktywniejszego – zdobywcę największej liczby punktów z tzw. lotnych premii.

Inne ważne wyścigi kolarskie

Choć wieloetapowe i wielodniowe wyścigi kolarskie to największy sprawdzian umiejętności zawodników, w sporcie tym doceniane są również tzw. klasyki – klasyczne jednodniowe wyścigi. Wśród nich największą renomą cieszy się 5 wyścigów nazywanych “kolarskimi monumentami”. Tworzą je wyścigi Liège-Bastogne-Liège, Paryż-Roubaix, Giro di Lombardia, Mediolan-San Remo i Ronde van Vlaanderen.

Historia wyścigu Liège-Bastogne-Liège sięga 1892 r., bo to właśnie wtedy odbyła się pierwsza edycja tego klasyka na terenie Belgii. Wyścig charakteryzuje się wieloma trudnymi podjazdami, a jego trasa w 2022 r. liczyła 257,5 km.

Jeszcze w XIX w. rozpoczęła się historia wyścigu Paryż-Roubaix. W 1896 r. zorganizowano go po raz pierwszy w celu uczczenia otwarcia nowego welodromu w Roubaix. Charakteryzuje się on dużą trudnością z uwagi na charakter trasy. Ponad 50 km z liczącego 259 km wyścigu biegnie po brukowanych uliczkach. M.in. dlatego Paryż-Roubaix zyskał przydomek “piekła północy”.

Giro di Lombardia to wyścig rozgrywany na koniec sezonu szosowego, przez co nazywany jest „wyścigiem spadających liści”. Pierwsza edycja odbyła się już w 1905 r. W 2022 r. wyścig wystartował z Bergamo, a jego meta znajdowała się w Como. Zawodnicy w ciągu dnia musieli pokonać aż 253 km.

Mediolan-San Remo to kolejny klasyk rozgrywany na terenie Włoch i kolejny wyścig, za którego organizację odpowiada La Gazzetta dello Sport. Po raz pierwszy na trasie z Mediolanu do San Remo zawodnicy pojawili się już w 1907 r. Podczas minionej edycji (2022 r.) trasa liczyła 293 km.

Ostatnim kolarskim monumentem jest Ronde van Vlaanderen. Klasyk, którego początki sięgają 1913 r., rozgrywany jest w Flandrii – rejonie Belgii. Wyścig zaliczany jest do jednych z najcięższych klasyków z uwagi na charakter tras prowadzonych wąskimi drogami, które często wyłożone są brukiem. Na zawodników czekają też liczne strome podjazdy. Trasa Ronde van Vlaanderen liczy 272,5 km.

Najważniejsze wyścigi kolarskie w 2023 r.

Kolarstwo szosowe to sport, który cieszy się dużą popularnością wśród kibiców. Dla tych, którzy chcieliby dołączyć do tego grona, przygotowaliśmy krótką ściągę z datami rozpoczęcia najważniejszych wyścigów kolarskich w 2023 r.:

• Mediolan-San Remo – 18.03.2023 r. (klasyk),
• Ronde van Vlaanderen – 1.04.2023 r. (klasyk),
• Paryż-Roubaix – 9.04.2023 r. (klasyk),
• Liège-Bastogne-Liège – 22.04.2023 r .(klasyk),
• Giro d’Italia – 6.05.2023 – 28.05.2023 r. (wyścig wieloetapowy),
• Tour de France – 1.07.2023 – 23.07.2023 r. (wyścig wieloetapowy),
• Tour de Pologne – 29.07.2023 – 4.08.2023 r. (wyścig wieloetapowy),
• Vuelta a España – 26.08.2023 – 17.09.2023 r. (wyścig wieloetapowy),
• Giro di Lombardia – 7.10.2023 r. (klasyk).