Super Bowl – święto futbolu amerykańskiego
Choć w Polsce futbol amerykański nie cieszy się dużą popularnością i zainteresowaniem kibiców, mało kto nie słyszał o Super Bowl. Święto fanów futbolu amerykańskiego przyciąga uwagę ludzi z całego świata nie tylko z uwagi na sportowy aspekt, ale też towarzyszące mu wydarzenia. Co to jest Super Bowl i dlaczego choć raz warto go obejrzeć? Odpowiedzi na te pytania postaramy się udzielić w dzisiejszym tekście. Zachęcamy do lektury!
Z tego artykułu dowiesz się:
Przełom stycznia i lutego to intensywny okres dla fanów amerykańskiego futbolu. To właśnie wtedy atmosfera wokół Super Bowl jest najgorętsza. Przygotowania do kibicowania obejmują nie tylko zapoznanie się ze składami, estymację szans poszczególnych drużyn, czy kupno koszulek, flag i innych kibicowskich gadżetów. Super Bowl stał się niemal narodowym świętem Amerykanów, a więc przygotowania to też gromadzenie zapasów przekąsek, aromat piekących się w grillowędzarniach mięs i lejące się strumieniami piwo.
“Gorączka” Super Bowl sięga jednak znacznie dalej niż granice Stanów Zjednoczonych. Choć futbol amerykański nie jest aż tak popularny, np. w Europie, również Europejczycy z zapartym tchem śledzą to, co dzieje się wokół wydarzenia. Jest ono bowiem nie tylko okazją do podziwiania walki dwóch najlepszych drużyn amerykańskiej ligi NFL o tytuł mistrza, ale też wielkim show, zapewniającym kibicom ogrom rozrywki.
Co to jest Super Bowl?
Choć wokół Super Bowl zbudowano atmosferę wywołującą ogólnoświatową gorączkę fanów futbolu amerykańskiego, samo wydarzenie jest po prostu finałowym meczem o mistrzostwo NFL (National Football League). Tym, co sprawia, że Super Bowl urósł do rangi najważniejszego sportowego wydarzenia w Stanach Zjednoczonych i jednego z najważniejszych na świecie, jest wzorowy marketing i zbudowana dzięki niemu otoczka.
Historia Super Bowl
Nim jednak przejdziemy do samego wydarzenia i ceremonii określanej mianem Super Bowl Sunday, cofnijmy się do początków. Historia Super Bowl, w odróżnieniu od najważniejszych wydarzeń w innych dyscyplinach nie jest aż tak długa. Wszystko zaczęło się bowiem dopiero pod koniec lat 60..
Pierwszy w historii Super Bowl rozegrano w 1967 r., jeszcze jako AFL-NFL World Championship Game. W walce o tytuł stały naprzeciw siebie dwie czołowe drużyny z dwóch współistniejących (i konkurencyjnych względem siebie) lig futbolu amerykańskiego – National Football League i American Football League. Pierwsze spotkanie Super Bowl, które odbyło się 15 stycznia 1967 r. na Memorial Coliseum w Los Angeles, wygrała drużyna Green Bay Packers. W finale pokonali oni wynikiem 33-10 zespół Kansas City Chiefs.
Gdy w 1970 roku doszło do połączenia obu lig – powstało NFL, Super Bowl stał się meczem o mistrzostwo NFL, w którym mierzą się ze sobą dwie najlepsze drużyny z konferencji AFC – American Football Conference
Jak drużyny NFL trafiają do finału?
Jak już wspomnieliśmy, zawodowa liga futbolu amerykańskiego – NFL – podzielona jest na dwie konferencje. W każdej z nich uformowano 4 dywizje – Wschodnią, Zachodnią, Północną i Południową, w której grają po 4 zespoły. Łącznie jest ich po 16 w dwóch dywizjach, a 32 w całej lidze.
Sezon zasadniczy NFL trwa ok. 17 tygodni, a każdy z zespołów ma w trakcie do rozegrania 16 spotkań. 6 z nich rozgrywane jest z drużynami z dywizji, w której występuje zespół (1 na wyjeździe, 1 u siebie), a pozostałe 10 z drużynami występującymi w NFL – zarówno z konferencji AFC, jak i NFC.
4 najlepsze drużyny i 2 z tzw. “dziką kartą” z obu konferencji – łącznie 12 – przystępuje do fazy play-offów (pucharowej), w której każda z konferencji ma swoją “drabinkę”. Dzięki temu najlepsze drużyny z AFC i NFC spotykają się dopiero w finale – Super Bowl.
Super Bowl Sunday
Wróćmy jednak do tego, co sprawia, że wydarzenie przyciąga uwagę fanów na całym świecie – do show nazywanego Super Bowl Sunday (w skrócie Super Sunday).
Dla Amerykanów dzień ten stał się niemal świętem narodowym, a przygotowywania rozpoczynają się na długo przed finałem rozgrywek. Dla przykładu – Super Sunday stał się drugim dniem po Święcie Dziękczynienia pod względem wydatków konsumpcyjnych – tylko w tym dniu, w 2021 r. na przekąski, piwo czy gadżety Amerykanie wydali niemal 15 miliardów dolarów!
Kwota ta, choć ogromna, nie powinna dziwić. Super Bowl przyciąga przed ekrany każdego roku ok. 100 mln widzów z samych Stanów Zjednoczonych! W 2022 roku liczba ta wg oficjalnych estymacji mogła sięgnąć nawet 200 mln (uwzględniając domostwa, w których oglądano wydarzenie w grupie). W skali światowej widownię szacuje się w okolicach 800 mln.
Tym, co przyciąga przed ekran, nie jest tylko i wyłącznie aspekt sportowy. W przerwie spotkania mają miejsce wydarzenia, na które niektórzy czekają bardziej niż na sam mecz – koncerty gwiazd czy pokazy… reklam.
Super Bowl, super show!
Super Bowl to prawdziwe show w całym tego słowa znaczeniu! Emocje wywołuje dosłownie wszystko z nim związane. Zapowiedź i występ gwiazdy, która przed rozpoczęciem meczu odśpiewa hymn Stanów Zjednoczonych czy gwiazd, które dadzą koncert podczas tzw. Halftime Show.
Warto wiedzieć, że występy artystów i zespołów muzycznych w przerwie Super Bowl są show dopiętym na ostatni guzik. Nic więc dziwnego, że dla wielu z nich możliwość pojawienia się w Halftime Show to niejako mobilizacja, i dlatego gwiazdy występują tam za darmo. Mimo braku honorarium – władze NFL próbowały nawet pobierać opłaty od artystów (jednak pomysł ten nie wypalił – na darmowy występ godzą się największe nazwiska świata muzyki. W ponad 50-letniej historii Super Bowl w trakcie Halftime Show fani mieli okazję zobaczyć m.in. Prince’a, Michaela Jacksona, Justina Timberlake’a, Jennifer Lopez, Shakirę czy Katty Perry.
Każdy z występów zapisywał się w historii Super Bowl, jak i w pamięci widzów. Nie inaczej było z Halftime Show z 2022 roku, gdy na scenie pojawiły się hip-hopowe legendy – Snoop Dogg, Eminem, Dr. Dre, Kendrick Lamar, 50 Cent i gwiazda R&B, Mary J. Blige, którzy wspólnym występem przenieśli widownię zgromadzoną na stadionie SoFi Stadium w Los Angeles i przed odbiornikami do lat świetności hip-hopu. Zapis wideo z tego występu udostępniony na portalu Youtube obejrzano już ponad 100 mln razy:
W oczekiwaniu na… reklamy
Super Bowl Sunday to nie tylko walka o mistrzostwo NFL i występ supergwiazd w ramach Halftime Show. To też – co wielu może zdziwić – wyjątkowe bloki reklam, które wzbudzają nie mniejsze zainteresowanie, co samo wydarzenie.
Sięgająca ponad 100 mln widownia przekłada się na astronomiczne ceny emisji. Koszt 30-sekundowego spotu w trakcie Super Bowl sięga niemal 7 mln dolarów. Pomimo tego, reklamodawcy walczą o to, by to właśnie ich spoty zostały wyemitowane podczas jednej z przerw reklamowych.
Co więcej, właściwie wszystkie z nich przygotowywane są specjalnie z myślą o Super Bowl. Firmy prześcigają się w pomysłowości, stawiają na humor – jak wiele z reklam chipsów Doritos czy Pringles – lub odwołują do emocji, a także wybierają sprawdzone rozwiązania – angażują do występów w swoich reklamach gwiazdy światowego formatu.
Polacy w Super Bowl
Choć futbol amerykański nie jest aż tak popularnym w Polsce sportem, nie oznacza to, że w NFL nie mogliśmy oglądać Polaków. Co więcej – jeden z nich razem ze swoją drużyną dotarł do samego finału rozgrywek i ma na swoim koncie występ w Super Bowl.
Zacznijmy jednak od Babatunde Łukasza Aiyegbusi – ostatniego z listy. Polski zawodnik zapisał się w historii naszego kraju, jako pierwszy reprezentant kadry narodowej, który występował w NFL. Co więcej, został on też pierwszym polskim graczem, który wcześniej nie występował w amerykańskiej lidze uniwersyteckiej – jako pierwszy zawodnik futbolu amerykańskiego przeszedł do NFL bezpośrednio z ligi europejskiej. Polski futbolista podpisał kontrakt z Minnesota Vikings i wystąpił w trzech meczach przedsezonowych, po których niestety klub rozwiązał umowę.
Pierwszym zawodnikiem z Polski, który trafił do NFL był Czesław „Chester” Marcol. Urodzony w 1949 r. Marcol, jeszcze w dzieciństwie, po tragicznej stracie ojca, wraz z matką wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. W NFL zadebiutował w 1972 r. po tym, jak drużyna Green Bay Packers wybrała go w drugiej rundzie Draftu (nabór graczy lig uczelnianych do NFL). “Chester” zdobył podczas pierwszego sezonu 128 punktów i zapisał się w tym roku jako najlepszy zawodnik NFL na swojej pozycji.
Drugim z Polaków, który wystąpił w NFL, był Ryszard „Rich” Szaro. Podobnie jak Marcol, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych za młodu. Zadebiutował w 1975 r. w New Orleans Saints, gdzie grał przez 4 sezony. W 1976 r. zapisał się największym procentem celnych kopnięć za 3 punkty. Karierę sportową zakończył w 1979 r.
Trzecim z kolei był Zbigniew „Jason” Maniecki. “Jason” dostał angaż w NFL w 1996 r. W 5 rundzie Draftu do swoich szeregów wybrali go skauci drużyny Tampa Bay Buccaneers. Maniecki reprezentował jej barwy przez 3 sezony, jednak na boisku pojawił się tylko 18 razy.
Zawodnikiem, który może poszczycić się najbardziej rozwiniętą i udaną karierą w NFL – w tym występem podczas finału rozgrywek, w Super Bowl – jest Sebastian „Polish Cannon” Janikowski. Niewiele zabrakło do tego, by Janikowski związał swoją karierę z piłką nożną, którą trenował w Górniku Wałbrzych – w wieku 15 lat dostał nawet powołanie do reprezentacji U-17. Po wyemigrowaniu do Stanów Zjednoczonych nadal grał w piłkę. Jego silne kopnięcia zostały jednak dostrzeżone przez trenerów, którzy zainteresowali go futbolem amerykańskim. W 1997 r. Janikowski zaczął grę w uniwersyteckim zespole Florida State Seminoles. W 2000 r. wziął udział w Drafcie, w którym w pierwszej rundzie wybrała go drużyna Oakland Raiders. Trzy lata później Janikowski – jako pierwszy i jedyny Polak – zagrał w meczu o mistrzostwo NFL – w 37. edycji Super Bowl. Zawodnik zdobył nawet gola dającego prowadzenie jego drużynie 3-0, jednak ostatecznie “Ridersi” ulegli swojemu przeciwnikowi – Tampa Bay Buccaneers wynikiem 21 do 48. W 2018 r. trafił do Seattle Seahawks. Po rozegraniu sezonu, na który został zakontraktowany, Sebastian Janikowski zakończył swoją sportową karierę.
MCC Medale – medale na zawody sportowe
Organizujesz turniej, konkurs, zawody sportowe lub inne wydarzenie i poszukujesz nagród dla zawodników? Dołącz do grona zadowolonych klientów naszej firmy i wybierz ofertę MCC Medale. W naszej odlewni produkujemy medale sportowe, statuetki, pamiątkowe monety, medale okolicznościowe, pinsy, breloki, nieśmiertelniki, coiny, ordery i odznaczenia. Wykonujemy odlewy od podstaw, na zamówienie i zgodnie z wizją lub przesłanym projektem. Wśród naszych klientów są m.in. przedstawiciele władz lokalnych i krajowych, służby mundurowe, organizatorzy wydarzeń sportowych, kluby sportowe, zespoły muzyczne, muzea, firmy oraz klienci indywidualni.
Klienci MCC Medale mają dużą dowolność przy podejmowaniu decyzji na temat elementów zamawianych odlewów takich jak:
- wielkość i grubość,
- dowolne teksty, grafiki i cyfry na wzorze,
- wybrany kolor – złoty, srebrny, brązowy w antycznym lub błyszczącym odcieniu,
- wzór stworzony w 2D lub 3D,
- dodatkowe kolory (emaliowanie),
- personalizacja szarf,
- dodatki – etui, grawerowanie, kapsle na monety itp.
Medale sportowe
Medale biegowe
Medale okolicznościowe
- Emerytura za medal olimpijski – komu przysługuje i ile wynosi? - 7 sierpnia 2024
- Biegi ekstremalne – poznaj mordercze biegi z przeszkodami - 25 czerwca 2024
- Biegi z przeszkodami – coś dla prawdziwych twardzieli - 13 czerwca 2024