Baretki wojskowe – czym są i co symbolizują?
Wojskowe defilady oraz uroczystości z udziałem żołnierzy zawsze gromadzą tłumy obserwatorów. Publiczność może podziwiać nie tylko prezentowany sprzęt wojskowy, lecz także szykownie maszerujących żołnierzy. Szczególne wrażenie robi ich galowe umundurowanie, wyraźnie różniące się od tego noszonego na co dzień w służbie. To właśnie na nim dostrzec można różnego rodzaju odznaczenia: medale, ordery, krzyże, odznaki czy baretki wojskowe. Czym jednak dokładnie są te ostatnie? O tym opowiemy w dzisiejszym wpisie.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym są baretki wojskowe?
Baretki wojskowe to ozdobne wstążki lub paski materiału, które są noszone na mundurach wojskowych lub innych uniformach. Reprezentują one konkretne osiągnięcia, otrzymane odznaczenia, misje, w których noszący je brał udział lub specjalizacje żołnierza. Wysokość baretki wynosi od 8 do 10 mm, a jej szerokość odpowiada szerokości wstęgi orderu, medalu lub odznaczenia, które symbolizuje dana baretka. Dokładnie tak samo jest z jej wzorem – kolory, jak i ich ułożenie odzwierciedlają kolory wstęgi.
Baretki symbolizują bowiem konkretne ordery, odznaczenia, medale oraz inne wyróżnienia i noszone są na mundurach zamiast nich. Baretki wojskowe można zobaczyć na mundurach przedstawicieli sił zbrojnych z całego świata. Warto wiedzieć, że ich wygląd i znaczenie mogą różnić się w zależności od konkretnej jednostki wojskowej i przepisów obowiązujących w danym kraju. Najczęściej, baretki przypinane są do munduru na piersi lub ramieniu.
Baretki wojskowe a odznaczenia – co musisz wiedzieć?
Każda baretka to symboliczny odpowiednik medalu, orderu lub odznaczenia. Jest to miniatura odzwierciedlająca barwy wstążki danego wyróżnienia, która pozwala na wygodne prezentowanie zasług na mundurze bez konieczności noszenia pełnych, często niepraktycznych insygniów.
Baretki mogą reprezentować szerokie spektrum odznaczeń, w tym:
- wyróżnienia za udział w misjach zagranicznych (np. Medal Pamiątkowy Wielonarodowej Dywizji Centrum-Południe w Iraku),
- medale za długoletnią służbę (np. Złoty Medal za Długoletnią Służbę),
- odznaczenia za zasługi dla obronności (np. Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju),
- odznaki honorowe (np. Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu),
- odznaczenia resortowe (np. Medal Za Zasługi Dla Związku Zawodowego Strażaków PSP „FLORIAN”).
Sposób noszenia baretek, ich kolejność (tzw. starszeństwo) oraz umiejscowienie na mundurze są ściśle określone przez przepisy. Pełne odznaczenia zakłada się jedynie na najważniejsze uroczystości, podczas gdy baretki stanowią ich codzienny, równie honorowy odpowiednik.
Jak nosi się baretki?
Nosi się je najczęściej na mundurze galowym i służbowym, zamiast pełnowymiarowych odznaczeń. Przepisy przewidują także noszenie ich na bluzie wyjściowej marynarskiej, bluzie olimpijce oraz koszulo-bluzie ubioru wyjściowego. W przypadku Orderu Wojennego Virtuti Militari i Orderu Krzyża Wojskowego przepisy zakładają również ich noszenie na bluzie munduru polowego, ćwiczebnego oraz na bluzach ubiorów specjalnych, z wyłączeniem ubrania czołgisty-warsztatowca.
Baretki nosi się w kolejności starszeństwa orderów i odznaczeń, którym odpowiadają. Najwyższe rangą są mocowane najwyżej i od prawej strony. W przypadkach, w których żołnierz odznaczony został orderami w różnych klasach lub medalami w różnych stopniach, do munduru przypina się baretkę odpowiadającą najwyższemu z nich.
Wojskowe baretki przymocowuje się do munduru nad lewą kieszenią, bezpośrednio nad jej klapą. Pod baretki przymocowuje się także szerszą i wyższą o 2 mm materiałową podstawę w czarnym kolorze. Umieszcza się je symetrycznie do osi wyznaczonej przez środek kieszeni. W przypadku większej liczby baretek umieszcza się je w rzędach – maksymalnie po 3, nie pozostawiając między nimi przerwy. Więcej o zasadach noszenia baretek można znaleźć w Rozporządzeniu Prezydenta RP z dnia 10 listopada 1992 r.
Jaka kolejność baretek na mundurze?
Kolejność noszenia baretek na mundurze wojskowym może różnić się w zależności od kraju, rodzaju munduru oraz sił zbrojnych. Kolejność noszenia baretek oraz ich wygląd są najczęściej uregulowane przepisami i odpowiada ona hierarchii przypinania odznaczeń danego kraju. W Polsce wytyczne znajdują się m.in. w Ustawie z 11.03.2022 r. o obronie Ojczyzny oraz Rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z 20.05.2022 r. w sprawie noszenia umundurowania przez żołnierzy.
Brak znajomości przepisów nie przeszkadza jednak w poznaniu ogólnych zasad, które sprawdzają się w większości przypadków. Przyjęło się, że baretki są noszone na lewej piersi – zazwyczaj nad kieszenią lub na piersiach. Podobnie, jak w przypadku orderów i odznaczeń, baretki zawieszane są w ramach ustalonej hierarchii – te ważniejsze i bardziej prestiżowe są noszone bliżej serca, na górze, a mniej znaczące na dole.
MCC Medale – producent orderów i odznaczeń okolicznościowych

Poszukujesz orderów lub odznaczeń okolicznościowych z własnym wzorem? Dołącz do grona zadowolonych klientów naszej odlewni i wybierz ofertę MCC Medale. Specjalizujemy się w produkcji odlewów z metalu na różne okoliczności i wydarzenia. Wykonujemy ordery, odznaczenia, coiny wojskowe, pamiątkowe monety, medale okolicznościowe, nieśmiertelniki, pinsy, breloki oraz statuetki i medale sportowe.
Wszystkie nasze odlewy produkujemy od podstaw, na zamówienie. Dzięki temu możesz skorzystać z całej palety możliwości personalizacji i w pełni dostosować do swoich potrzeb elementy takie jak:
- wielkość i grubość odlewu,
- elementy wzoru,
- kolory odlewu,
- dodatkowe kolory nakładane za pomocą emalii,
- technikę przygotowania wzoru (2D lub 3D),
- kolor szarfy i wstęgi,
- elementy uzupełniające zamówienie.
Doświadczenie zdobyte przy realizacji tysięcy odlewów dla klientów z Polski i całego świata, własna, zaawansowana linia produkcyjna, unikalne wzornictwo i szybkość produkcji stawia nas wśród czołowych producentów odlewów artystycznych w kraju. Wybierając MCC Medale możesz liczyć na nasze wsparcie, na każdym etapie realizacji zamówienia oraz ofertę w pełni dopasowaną do Twoich potrzeb.
Nie musisz posiadać własnego projektu – wystarczy, że prześlesz nam swój pomysł, teksty lub grafiki, które miałyby się na nim znaleźć. Resztą zajmie się nasz zespół. Projekt wraz z jego wizualizacją umożliwiającą zobaczenie gotowego odlewu przed rozpoczęciem produkcji przygotujemy dla Ciebie całkowicie za darmo!
Realizujemy zamówienia już od 30 sztuk. Czas produkcji wynosi ok. 14 dni roboczych.
Medale okolicznościowe
Ordery i odznaczenia
Pinsy
- Jak zorganizować bieg uliczny? Podstawy dobrej organizacji - 25 września 2025
- Trekking – definicja, różnice i najlepsze praktyki - 24 września 2025
- Biathlon – co to jest i na czym polega? - 24 września 2025







